Hoe buurtorganisaties en burgers gemeenschappelijke waarden vinden en samenwerken om de wijkeconomie meer "in de donut" te brengen.
Op 22 februari 2023 hebben we onze eerste Donut buurtdag georganiseerd. We begonnen in de middag met een lekker kopje koffie, snacks, muziek en familieactiviteiten. We hebben donutworkshops toegevoegd aan de mix, nodigden iedereen uit om samen te eten en sloten af met enkele paneldiscussies. Wie zijn we? En waarom organiseren we dit? Lees verder en kom erachter!
Van bijeenkomsten tot beweging
Al vanaf het allereerste jaar dat het boek was gepubliceerd is er in Amsterdam een groep van donut liefhebbers. Het donut verlangen heeft ons gemotiveerd om bijeenkomsten te organiseren en de Amsterdamse donut beweging te steunen. Al gauw ontdekten wij dat er heel veel buurtactiviteiten al werkten met het principe van de donuteconomie. Het werd alleen niet een donut initiatief genoemd. Maakt dat uit?
In eerste instantie wordt de Donut gezien als gewoon een ander model, misschien zelfs als iets trendy dat zijn moment in de schijnwerpers heeft staan, maar dan uit de mode raakt. We kunnen het tot leven laten komen door verder te gaan dan het model en er een mindset van te maken. Pas dan kunnen we echt de toegevoegde waarde van de donut ontgrendelen.
Recepten voor een florerende buurt
Stadsmakers, die de Donut al kennen, hebben nog steeds behoefte aan een beter begrip van hoe het meer waarde kan toevoegen aan het goede werk die ze al doen en hoe ze het in de praktijk kunnen brengen.
Wij ontdekten dat de metafoor een stap verder nemen met de Donutbakkerij zorgt voor een respectvolle, speelse en uitnodigende manier is om te verbinden met organisaties, burgers, ambtenaren en ondernemers. Respectvol omdat het de pioniers viert, die hebben gewerkt aan een samenleving met meer rechtvaardigheid en groen, ver voordat ze gehoord hadden van de Donut. Uitnodigend en speels, omdat meer participatie nodig is om elke stem te laten horen, en om verschillende type activiteiten en expertise binnen het holistische en verbindende kader van de Donut te combineren.
Met de Donutbakkerij kunnen we bestaande recepten ontdekken en er gebruik van maken, maar ook samenwerken, door onze inzichten over de gemeenschappelijke hindernissen te gebruiken om nieuwe noodzakelijke recepten te vinden en verandering te bevorderen op een meer systemisch niveau. Dit stimuleert strategische en tactische samenwerking, zonder het creëren van maatschappelijke waarde op buurtniveau uit het oog te verliezen.
Experimenten en voortdurend leren
In 2021 organiseerden we drie evenementen om de metafoor van de Donutbakkerij, de recepten en de bestaande bakkerijen te verkennen. In 2022 kregen we een bescheiden budget van de gemeente Amsterdam om drie experimenten te beginnen: hoe je de Donut nog beter kunt lokaliseren op wijkniveau, hoe een Donut-fonds op te zetten dat de waarde die door buurtbedrijven wordt gecreëerd, erkent en ondersteunt en hoe een co-leerproces kan worden georganiseerd met burgers, organisaties en ambtenaren om de knelpunten aan te pakken bij de confrontatie van de "levende" wereld met de "systeem"-wereld en holistische beleidsimplementatie te bevorderen.
Mede geïnspireerd door het festival in Birmingham, besloten we onze resultaten te delen door een Donut buurtdag te organiseren en onze eerste Donutbakkerij-krant te publiceren. Het inclusief, leuk en gezellig houden was essentieel voor het succes. We zijn erin geslaagd om meer burgers te bereiken, changemakers met elkaar in contact te brengen en zinvolle discussies te voeren. De dag is voor veel lokale changemakers een positieve en inspirerende dag geworden.
Alle drie de experimenten hebben nu een goede basis om verder op voort te bouwen. We zijn momenteel op zoek naar aanvullende financiering, maar het mooie van de Donutbakkerij-coalitie is dat deze gebaseerd is op sterke relaties en vertrouwen. Het werk stopt niet, onze passie en doelen houden het levend, ongeacht de financiering. Maar de financiering zou het werk natuurlijk versnellen en ons helpen het breder te verspreiden.
Het realistisch houden
De elementen van de donuteconomie zijn zeker niet nieuw, maar vormen een boodschap die herhaald moest worden. Kate heeft dit op een prachtige manier gedaan, door ons een krachtige metafoor te geven om ons te helpen herinneren wat het belangrijkste doel is voor de 21ste eeuw: voorzien in alle basisbehoeften van mensen binnen de planetaire grenzen. Dit lijkt misschien een groot en verheven doel, maar op wijkniveau kun je het echt ervaren, zien, horen en voelen. Op dit lokale niveau wordt het echt.
Belangrijke lessen die we tot nu toe hebben geleerd:
Zet de waarden die belangrijk zijn voor de mensen en organisaties in de wijk voorop en creëer je eigen donut op basis van de principes van het "globale" Donutmodel, maar dan met je eigen taal en nuances.
Vind je tribe, vorm coalities met anderen die werken om de buurt in de donut te krijgen. Vooral bij het aanpakken van knelpunten in het huidige dominante systeem zijn we effectiever als we samenwerken en de gemeenschappelijke taal van de Donut gebruiken.
Blijf experimenteren en leren. Donuteconomie is een jonge wetenschap en we moeten eerst oefenen. Denk gedurfd, maar splits je doelen op in haalbare kleinere stappen of projecten. Wees comfortabel met het niet weten en heb vertrouwen dat je een weg vooruit zult vinden.
Kijk verder dan alleen de donut en kijk naar alle principes: kijk naar het grotere geheel, herontdek je menselijkheid, word handig met systemen, kijk naar kansen om zowel te regenereren als te verspreiden en wees agnostisch over groei.
Laten we allemaal de uitnodiging aannemen om econoom te worden. De economie is niet eng, we maken er deel van uit en we moeten onze zeggenschap erin terugwinnen.
Veel Donut bak plezier!
Dit artikel is eerder in het Engels verschenen op de website van DEAL. Het is een onderdeel van de "Communities: Let's get Started" Toolbox.